Beschuit.
Zover ik mij kan herinneren had mijn moeder bij het ontbijt altijd een bus met beschuit op de tafel staan. Daar werd door de familie gretig gebruik van gemaakt, want een beschuitje op de vroege ochtend ging er beter in dan brood. Op de tafel stond verder een Edammer kaas waar je een plakje van kon afsnijden met een kaasschaaf, aardbeienjam en een potje suiker gemengd met kaneel. Dat laatste nam ik meestal, omdat ik dat zo lekker vond. Op zondagmorgen kregen we ook een gekookte ei bij het ontbijt. Het gebeurde een keer, dat ik op een middag toen ik thuis kwam van school, een beschuitje uit de trommel wilde pakken, maar er nog maar één in zat.
De volgende morgen zou er dus geen beschuit bij het ontbijt zijn. Geen ramp, maar wel vervelend, want mijn vader was gek op beschuit met aardbeienjam. Dus ik was de klos, want mijn moeder zei:
”Ga jij effen bij de kruidenier een rol beschuit halen.”
Ik kreeg een kwartje mee en ging naar de kruidenier op de hoek van de straat. Wanneer je de deur van de winkel opendeed klonk er een bel en kwam de kruidenier er al aan. Hij kende al zijn klanten en je werd altijd door hem hartelijk begroet.
”Zeg het is Kees, heeft je moeder wat vergeten?”
”Ja mijnheer, een rol beschuit, we eten altijd beschuit bij het ontbijt. Ik vind beschuit lekkerder dan brood.”
De kruidenier glimlachte en pakte een rol beschuit uit een doos en overhandigde die mij. Ik kreeg nog geld terug van het kwartje dat ik hem gaf. Toen ik thuis kwam was mijn moeder de was aan het ophangen, dus ik stopte de rol beschuit in de daarvoor bestemde bus. De volgende morgen zaten we gezellig aan de tafel. Op de tafel stond een mandje met sneetjes wit brood, een botervloot met margarine, weer de Edammer kaas en de jam. Mijn vader had zich net geschoren en kwam opgewekt aan de tafel zitten en het eerste wat hij pakte was de beschuitbus.
Hij haalde er twee beschuiten uit en legde die op zijn ontbijtbordje. Zo doet hij het altijd, maar opeens schrokken wij ons een hoedje, want hij sloeg met zijn vuist keihard op de tafel en schreeuwde woest:
”Ik wil Bolletje.”
Mijn moeder keek al naar mij en zei:
”Heb je dat dan niet tegen de kruidenier gezegd. Je weet toch, dat wij altijd beschuit hebben van Bolletje, die wil je vader altijd.”
”Helemaal niet aan gedacht, mama”, zei ik.
Gelukkig nam mijn vader het niet ernstig op en at het beschuit van het andere merk en zei, dat die ook goed was en nog goedkoper ook. Het liep dus goed af voor mij.
Toch kreeg ik door dit voorval het idee mij eens te verdiepen in dit heerlijke product. Ik wilde weten hoe beschuit was ontstaan. Beschuit werd gewoon gemaakt door twee keer gebakken ronde platte broodjes, die zijn dan lekker krokant en kan je besmeren met boter en muisjes erop strooien. Ik ontdekte ook, dat tweeduizend jaar geleden de Romeinen op hun lange veldtochten al beschuit bij zich hadden. Het brood van hun werd dan twee keer gebakken, waardoor het een kleine harde lichte plak werd, die heel lang goed bleef.
Beschuit heeft ook een functie bij de kraamvisites. Bij de geboorte van een jongen werd beschuit met blauwe en witte muisjes en bij de geboorte van een meisje werd beschuit met roze en witte muisjes getrakteerd. Wanneer kinderen in de middeleeuwen op kraamvisite gingen, dan kregen zij meestal een suikerbol of een boterham met suiker.
Muisjes worden gemaakt van anijszaad en suiker. Anijszaad is namelijk heel goed voor de melkproductie in de melkklieren van de kraamvrouw.
In de Gouden Eeuw vertrokken veel zeilschepen uit de Zaanstreek voor een lange tocht over de zee en namen dan scheepsbeschuit als proviand mee. In de Zaanstreek waren ook de meeste beschuitfabrieken. Pas in de 18e eeuw is het beschuit gaan lijken op wat het tegenwoordig is. De bakkers gebruiken gist om het luchtig te laten zijn, en ook suiker en eieren.
´´Ik wil Bolletje´´, was een reclamestunt van een kleine bakker, die later uitgroeide tot een groot bedrijf ´´Bolletje´´ genaamd.
Vroeger bakten de bakkers hun eigen beschuit en die werden dan los verkocht, maar het gevolg was, dat de beschuiten spoedig zacht werden en niet lekker meer waren. Beschuit moet namelijk bros zijn en daarom werd de ´´beschuitbus´´ uitgevonden.
Nu is veel ouder ben eet ik nog elke ochtend twee beschuiten met suiker en kaneel. Heerlijk en thee erbij natuurlijk.
Schrijver: kees niesse, 03-04-2011
Bron: http://www.nederlands.nl/nedermap/verhalen/verhaal/126436.html?zoekresultaat=ja
Cora's Beschuitbussen! 